Parlama noktası: Yakıtın parlama noktası, yakıtın aleve yaklaştırıldığı zaman buhar çıkararak parladığı en düşük sıcaklık derecesidir.
|
Pas önleyici katıklar: Motor çalışırken kendi bünyesinde meydana gelen ve dışarıdan giren nem ve suyun pas yapmasını önlemek için kullanılan katıklardır.
|
Petekli radyatör: Petekli radyatörler, ikişer ikişer ince borular oluşturacak şekilde birbirine lehimlenmiş metal şeritlerin, arı peteğine benzer bir şekil oluşturduğu radyatörlerdir. Bu radyatörlerde, su geçitleri ince metal şeritlerden yapılan hava kanatçıkları ile birbirinden ayrılmıştır.
|
Piston: Piston, silindir içinde iki ölü nokta arasında hareket ederek zamanları meydana getiren, silindirin alt tarafında hareketli bir kapak görevi gören ve yanmış gaz basıncını biyel yardımı ile krank miline ileten mekanizmadır.
|
Piston çeşitleri: Benzin motorlarında kullanılan pistonlar düz etekli, düz diyagonal yarıklı, T yarıklı, U yarıklı ve oto termik pistonlarıdır.
|
Piston eteği: Piston eteği, pistonun alt kesimidir.
|
Piston pimi: Biyel ve pistonu birbirine birleştiren bir pimdir.
|
Piston pimi burcu: Piston pimini, biyel ayağı ve piston pim yuvasında yuvalandıran bir burçtur.
|
Piston vuruntusu: Piston vuruntusu, aşınmış olan pistonun silindir yuvasına çarpması ile ortaya çıkan vuruntudur.
|
Pitman kolu: Direksiyon hareketinin tekerleklere geçirilmesi işleminde, ileri ve geri hareket ederek dişli mil ile yön çubuğunu birbirine birleştiren bir parçadır.
|
Platin: Distribütör içinde bulunan ve geçen akım ayarını kontrol eden bir parçadır.
|
Port: Hava-yakıt karışımı ve yanmış gazların geçtiği deliklere denir.
|
Proni freni: Motorun fren gücünü (çıkış gücü) ölçen bir cihazdır.
|
Propan: Atmosferik basınçta - 42 derecenin altında sıvı halde bulunan bir tür sıvı petrol gazı çeşididir.
|
Radyal lastikler: Radyal lastikler, kemer ve karkas katları lastik çevresine dik açı yapacak şekilde paralel olarak dizilen ve çeşitli katlardan oluşan lastiklerdir. Radyal lastiklerde yere temas eden ve yükü taşıyan taban katı yüksek dirence sahiptir. Bu lastiklerin düz lastiklerden temel farkı, kemer ve karkas katın binlerce çelik tel elemandan örgülü olarak imal edilmesidir.
|
Radyatör: Soğutma sisteminin temel bölümü olan radyatör, motordan sıcak suyu alarak soğutur ve daha sonra motora gönderir. Radyatörler, su geçişlerini sağlayan boruların ve bu borular arasına lehimlenen ince saçların aldığı şekillere göre isimlendirilir.
|
Radyatör arızaları: Radyatör arızaları genellikle, radyatörün yol darbeleri ile sallanması nedeniyle ek yerlerinin ve lehim dikişlerinin kopması ve giriş çıkış borularında çatlaklar şeklinde gerçekleşir..
|
Radyatör çeşitleri: Borulu tip ve petekli radyatörler olmak üzere iki çeşit radyatör vardır.
|
Regülatör: Regülatör, alternatör ile elde edilen doğru akımın ayarlanması için kullanılır.
|
Rezistör: Bujinin orta elektrotu üzerinde bulunan, yüksek ateşleme voltajının radyo üzerinde meydana getirdiği parazitleri önleyen bir parçadır.
|
Rotlar: Direksiyon sisteminde, pitman kolunu tekerleklere birleştiren parçalardır. Rotlar içi dolu ve boş olmak üzere iki çeşit imal edilirler.
|
Rot başlığı: Beraber hareket eden rot ve deve boynu parçalarını birbirine bağlayan pimli bir mafsaldır.
|
Rölanti sistemi: Rölanti sistemi, zengin karışımın rölanti ayar vidası ile ayarlanmak suretiyle motor devrinin yükseltilebildiği sistemdir. Bu sistemde ince kanallar bulunduğundan periyodik zamanlarda temizlenmelidir.
|
Rölantide düzensiz çalışma: Kaçıran ve sızdıran supaplar, silindirlerde balanssız bir çalışmaya sebep olurlar. Bunun nedeni ise her silindirden eşit güç alınmamasıdır.
|
Rulman gresi: Genellikle sodyum sabunlu olan aks rulman gresidir.
|
S.A.E Beygir gücü: S.A.E beygir gücü, Amerikan motorlu araç mühendisleri birliği ( Society of Automotive Engineers ) tarafından kabul edilmiş bir güçtür. Bu güç silindir sayıları, mekanik verim, ortalama güç ve motorun tam yükteki hızı esas alınarak basit bir formül ile bulunmuştur.
|
Segman: Segmanlar, sıkıştırma ve yanma basıncını sağlamak için pistonla silindir arasındaki boşluğu kapatan ve silindir yüzeyine yüksek hızdaki kompresyonu tutabilecek yağı sağlayan parçalardır. Segmanlar ayrıca, ısıyı kontrol eden ve bunu silindir duvarına ileten elemanlardır. İki adet segman çeşidi vardır. Bunlar, yanma odasındaki kompresyonun kaçmasını önleyen kompresyon segmanları ve silindir duvarlarındaki fazla yağı sıyırarak yağın yanma odasına çıkıp yanmasını önleyen yağ segmanlarıdır.
|
Segman ağız aralığı: Silindirde bulunan segmanların ağızları arasında kalan boşluktur.
|
Segman yuvası: Segmanlar için pistonda açılmış olan yuvalardır.
|
Senkronize şanzıman: Her dişli çiftinin bir dişlisinin gurup miline sabit olarak bağlı olduğu şanzımandır.
|
Sente: Pistonun silindir içinde sıkıştırma zamanını bitirip, ateşleme zamanı başlangıcında üst ölü noktada bulunduğu anda her iki supabın kapalı olması durumuna sente denir.
|
Sentetik yağlar: Sentetik yağlar, bazı olefinlerden hidrokarbonların molekül yapısına eş yapıda bir akışkan oluşturacak şekilde üretilirler. Sentetik yağların sıcaklık etkisi ile incelmeleri petrol esaslı yağlara oranla daha az, sıcak ortamlarda film oluşturma kabiliyetleri ise yüksektir.
|
Serbest pistonlu motor: İçe ve dışa hareket ederek çalışan çift pistonlu bir motordur.
|
Setan numarası: Setan numarası, dizel yakıtının tutuşma kalitesini gösterir. Yüksek setan numarası, dizel yakıtın daha kolay tutuştuğunu gösterir.
|
Sıra tip motor: Sıra tip motor, silindirlerin hepsinin aynı düzlemde ve aynı eksen doğrultusunda dikey olarak sıralanmış olduğu motordur.
|
Sıvılaştırılmış petrol gazı: Sıvılaştırılmış petrol gazı, ham petrol veya tabii gazdan elde edilen bir yakıt çeşididir. Bu yakıt, atmosferik basınç altında gaz haline dönüşür.
|
Sıkıştırma oranı: Benzin motorlarında iyi bir yanma ve yanma sonucu basıncı elde edebilmek için, karışımın sıkıştırılması ve sıkıştırıldıktan sonra ateşlenmesi gerekir. Benzin motorlarında sıkıştırma oranı istenildiği kadar arttırılamaz. Bunun nedeni ise, yükselen sıcaklık nedeni ile benzinin kendi kendine yanmaya başlamasıdır. Bu nedenle benzin motorlarında sıkıştırma oranı, karışımın kendi kendine tutuşmasına neden olmayacak şekilde gerçekleşir.
|
Sıkıştırma zamanı (kompresyon): Sıkıştırma zamanı, pistonun alt ölü noktadan üst ölü noktaya yaptığı hareket olup, hava-yakıt karışımının sıkışmakta olduğu andır. Emme supabı kapandıktan sonra krank mili dönmeye devam edeceği için, piston karışımı sıkıştırmaya başlar. Sıkıştırma zamanında piston, alt ölü noktadan üst ölü noktaya ilerlerken, emme ve egzoz supapları kapalı olduğundan karışımın dış hava ile ilişkisi kesiktir. Sıkıştırma anında birbirleri ile sürtünen karışım molekülleri arasında sürtünme ve hacim küçülmesi nedeni ile basınç ve sıcaklık artması olur. Bu artış, motorun sıkıştırma oranına ve silindirlerin doldurulabilme özelliğine göre değişir.
|
Silindir: Motor içinde bulunan pistonun içinde hareket ettiği bölümdür.
|
Silindir başı contası: Silindir başı contası, egzoz gazlarının su devir daim sistemine sızmasını önleyen bir görev yapar.
|
Silindir bloğu: İç ve dış kısmına diğer motor parçalarının monte edildiği, motorun temel bölümüdür. Tüm silindirler ve krank muhafazası burada bulunur.
|
Silindir deformasyonu: Pistonun silindir içinde üst ölü nokta ile alt ölü noktalar arasında sürekli hareketi sonunda silindirler aşınır, deforme olur. Aşınmış silindirlerde segmanların çevre basıncı yetersiz kaldığı için, segmanlar sızdırmazlık görevlerini yapamaz hale gelirler.
|
Silindir gömlekleri: Silindir duvarlarını oluşturan parçalardır.
|
Silindir kapağı: Silindirlerin üstünü örten bir kapaktır.
|
Soğutma sistemi: Motorun içinde yanma sonucunda meydana gelen sıcaklığı düşürerek, motorun aşırı ısınmasını önleyen sistem, soğutma sistemidir. Radyatör, su pompası, termostat soğutma sisteminin ana parçalarıdır.
|
Son hareket aktarma organları: Motor gücünü şanzımandan tekerleklere ileten parçalar olup, diferansiyel, aks, kardan mili ve tekerlekleri içine alır.
|
Sterling motoru: Bu motorlar bir kap içinde bulunan gazın ısıtıldığı zaman basıncının artması, soğutulduğu zaman ise basıncının azalması özelliğinden yararlanılarak yapılmıştır. Çalışma şekli, termostatın çalışma şekline benzer. Motorun içine belli miktarda özel bir gaz konulup kapatılmıştır. Motor bu gazın devamlı olarak ısıtılıp soğutulması ile çalışmaktadır. Gaz ısıtıldığı zaman basıncı yükselir ve güç pistonunu aşağı doğru iter.
|
Strok: Pistonun alt ölü noktadan üst ölü noktaya doğru yaptığı harekete strok denir.
|
Su dağıtım borusu: Soğutma sisteminde bulunan suyun sürekli akışını sağlayan bir parçadır.
|
Su pompası: Soğutma sisteminin bir parçası olarak çalışan su devir daim pompasıdır.
|
Supap: Açılıp kapanmak suretiyle bir sıvının, gaz veya buharın akışını düzenleyen veya akışını durduran makina parçasıdır.
|
Supap bindirmesi: Pistonun, egzoz zamanı sonunda emme zamanı başlangıcında üst ölü noktada bulunduğu sırada, emme ve egzoz supaplarının birlikte bir süre açık kaldıkları ana, supap bindirmesi denir.
|
Supap boşluğu: Supap boşluğu, supap sapı ile itici arasında bulunan boşluktur.
|
Supap boşluğu sessizleştiricisi: Bir merkez çevresinde hareket ederek, supap sistemi arasındaki boşluğu alan parçadır.
|
Supap çeşitleri: Motor supapları, L tipi silindir kapak üzerindeki supaplar, üstten supaplar ve F tipi supaplar olarak üçe ayrılır.
|
Supap iticisi: Supabın açılması işleminde görev alan ve kam mili ile etkileşimli çalışan bir parçadır.
|
Supap kafasında çanaklaşma: Yüksek supap harareti nedeniyle meydana gelen deformasyondur.
|
Supap kılavuzu: Supapların takıldığı yere supap kılavuzu denir. Supap kılavuzu silindirik bir parça olup, silindir bloğu ya da silindir kapağına takılır.
|
Supap kırılması: Supap kırılmaları genellikle supap kafası ile supap milinin birleştiği noktada veya supap kafasında meydana gelen kırılmalardır.
|
Supap sapı: Supabın supap kılavuzuna geçen, ince silindirik kısmıdır.
|
Supap sapı contası: Supap sapı contası, motor içindeki yağın sızarak yanma odasına girmesini önleyen, supap sapına takılan bir contadır.
|
Supap sıkışması: Supap milinin kafaya yakın kısmında veya supap kılavuzunda toplanan birikintilerin neden olduğu sıkışmalardır.
|
Supap sistemi: Supabı çalıştıran sistemdir.
|
Supap tırnağı: Supap tablasını supap sapına bağlayan parçadır.
|
Supap yanması: Supap yanması, sıcak gazların supap üzerinde korozyon, karıncalanma, çatlama ve malzeme üzerinde eritme durumları meydana getirmesidir.
|
Supap yayı tablası: Supap yayınının, supap sapına takılması işleminde kullanılan parçadır.
|
Supap zamanlaması: Bir supabın, üst ve alt ölü noktalardan tam olarak kaç derece önce açılması ve kapanması işleminin zamanlamasıdır.
|
Supap zaman ayarı: Motordaki çalışma zamanları sırasının ve devam süresinin ayarlarıdır.
|
Susturucu: Egzoz gazlarının egzoz borusunda yapmış olduğu sesi azaltan parçadır.
|
Susturucuda yanma: Kaçıran sıkışık veya sızdıran egzoz supaplarının, yanmanın susturucuda devam etmesine neden olmasıdır.
|
Şaft: Şaft, vites sistemi ile diferansiyeli birbirine bağlayan parçadır.
|
Şamandıra kabı: Karbüratör içindeki yakıtın bulunduğu bölümdür. Yanma işlemi için gerekli karışım, hava ile benzinin birleşmesinden meydana gelir. Şamandra kabı, yanma işlemi için gerekli benzini sağlayan benzin kabıdır.
|
Şasi: Aracın karoseri dışında, bütün parçalarını kapsayan ana bölümüdür.
|
Şarj dinamosu: Doğru akım motoru olup, kollektörü ve statör sargıları paralel çalışan bir jeneratördür. Dinamo aküyü şarj eder ve araçların elektrikli aletlerine gerekli akımı sağlar.
|
Şarj sistemi: Dinamo ve regülatör olmak üzere iki ana parçası olan, motorun meydana getirdiği mekanik enerjiyi elektrik enerjisine çeviren sistemdir.
|
Şasi gresi: Genellikle kalsiyum sabunlu yapışkan bir yapıda olan grestir. Özellikle makas küpelerinde ve dingil pimlerinde kullanılır.
|
